Op het moment dat hij dit las, had hij het gevoel dat de nabijheid erg ver was…
Afgelopen vrijdagavond is onze expositie in Haus Westerhoff in Bad Bentheim geopend. Er was veel belangstelling van de pers, en o.a. de Grafschafter Nachrichten heeft een mooi artikel gepubliceerd.
Frank Slink, Ilse Kampen en Talal Rafid deden de inleiding en Marianne van der Post had een erg enthousiast publiek voor de door haar vertolkte Nederlandse liedjes.
Burgemeester Pannen heeft nog een paar woorden gesproken, een positief verhaal, maar één ding waar hij het over had heeft me nog een paar dagen bezig gehouden. In de krant Tubantia stond een artikel over de herdenking op 4 mei in Vorden, waar opnieuw besloten was om niet een rondgang langs de graven van Duitse soldaten uit WOII te maken. Op het moment dat hij dit las, had hij het gevoel dat de nabijheid erg ver was…
Ik kan me deze reactie heel goed voorstellen. Maar op het moment dat hij dit zei, voelde ik me toch een beetje ‘unheimisch’. Dit verraste me, want ik ben het ermee eens dat ook aan Duitse zijde slachtoffers zijn geweest van het regime. Gerda en ik hebben hier vaak over gesproken. Het collectieve schuldgevoel is in Duitsland nog bij heel veel mensen aanwezig. En ik merkte bijv. tijdens de voetbalkampioenschappen vorig jaar heel duidelijk dat het een ander gevoel was om in Duitsland te zijn door alle Duitse vlaggen, en dat was nieuw voor mij.
Wat doe je met deze gevoelens die opborrelen? Het is voor mij te kort door de bocht om bij een constatering te blijven dat we nog ver van elkaar verwijderd zijn in bepaalde opzichten. Duik je nl. dieper in het verhaal erachter, breng je de nuance aan, dan kun je op z’n minst begrip opbrengen voor de betrokken partijen, dat het tijd kost om met ingrijpende gebeurtenissen om te gaan, nieuwe vormen te vinden, en dat met dit bewustzijn in elk geval beter te leven is dan met zwart/wit-denken.
Het is precies waar Gerda en ik over gesproken hebben. Plus/minus, het thema van GrensWerte, geeft polarisatie aan, maar in het gebied ertussen ligt zoveel meer wat van waarde is of kan zijn. Tegengestelde waarden bestaan alleen bij de gratie van elkaar, en ze nodigen uit tot het verkennen van het tussenliggende gebied. Niet stilstaan bij één van de uitersten maar in gesprek gaan, heen-en-weer-gaan tussen de twee uitersten, ‘das Verbindende herausfinden’, de nuance bekijken, open staan voor elkaars invalshoeken, in beweging zijn, dat is wat waardevol is voor ons.
